رویای جایگزینی موتورسیکلتهای برقی در خواب عمیق مدیریت شهری تهران/ ظرفیت تولیدکنندگان داخلی مغفول مانده است
به گزارش موتورسیکلتنیوز، مجید فرج فائد پژوهشگر حوزه انرژی– بزرگترین چالش کلانشهرها و در رأس آنها شهر تهران در 10 سال اخیر مقوله غمانگیز آلودگی هوا است. براساس آمار بیش از 70 درصد آلودگی شهرهای بزرگ مربوط به وسایل نقلیه بوده که سهم 25 درصدی موتورسیکلت در بین وسایل نقلیه بسیار قابل توجه است. امروزه در شرایطی بیش از سه میلیون موتورسیکلت در سطح کلانشهری مثل تهران درحال تردد است که سهم 7.1 درصدی این وسیله نقلیه موتوری در سفرهای داخل شهری غیرقابل چشمپوشی است و میتوان بهجرات آن را در کنار مهمترین سناریوهای شبکه حملونقل شهرهای پرجمعیت تلقی کرد.
صنعت موتورسیکلت در سالهای اخیر از لحاظ کمی رشد چشمگیری در کشور داشته و امروز تنوع بالایی از این وسیله نقلیه را در خیابانها و نمایشگاههای تخصصی شاهد هستیم. ولی علیرغم رشد کمی، تغییرات آنچنانی در فناوری و بهینهسازی کارکرد موتورسیکلتهای ایران ساخت بهچشم نمیخورد. فناوری سیستمهای سوخترسانی، میزان و رده مصرف سوخت و دامنه آلایندگی موتورسیکلتهای کاربراتوری(بهویژه کلاس 125 سیسی کاربراتوری) ازجمله شاخصهایی است که بهبود کارآیی و بهروزرسانی چندانی تا سال 96 در آنها صورت نگرفته بود. با اینکه دربخش تولید موتورسیکلتهای انژکتوری نیز گامهای امیدوارکنندهای برداشته شده ولی عوامل مختلفی که امروزه گریبانگیر تولیدکنندگان شده کماکان فاصله با نقطه مطلوب را بسیار کرده است. کیفیت سوخت نیز فاکتور مهم دیگری است که گرهی دیگر به وضعیت آلایندگی وسایل نقلیه اضافه کرده است.
هرچند که شمارهگذاری موتورسیکلتهای کاربراتوری از سال 96 ممنوع شده است ولی افزایش قیمت این وسیله نقلیه در سالهای اخیر، قدرت خرید موتورسیکلتهای نسل جدید انژکتوری را از راکبین صلب کرده و کماکان این موتورهای کاربراتوری هستند که در خیابانهای کلانشهر معاملات بیشتری دارند.
پیشنهاد جایگزینی موتور سیکلتهای برقی با موتورسیکلتهای کاربراتوری در سال 92 به اهتمام شورای شهر دوره چهارم در تهران مورد بررسی قرار گرفت. اعطای وامهای بدون بهره و کمکهای بلاعوض گام اول طرح جایگزینی و اجرای این مصوبه بود که مدیریت شهری وقت کلانشهر تهران، پرداخت این تسهیلات را به عهده شهرداری این کلانشهر نهاده بود. تعریف و اخذ استاندارد و نخستین مجوز پلاکگذاری برای موتورسیکلتهای برقی از دیگری اقداماتی بود که تا سال 93 با هدایت و راهبری مدیریت شهری تهران صورت گرفت. اسقاط موتورهای بنزینی و الزام برای تولیدکنندگان بهمنظور تولید موتورهای برقی به اندازه 10 درصد تولید سالانه ازجمله مصوباتی بود که در همان روزها با مشارکت دولت بهثمر نشسته است.
افزایش بیقاعده قیمت ارز، نبود برنامه تحولی در حوزه حملونقلهای شهری و بیمحلی شورای شهر دوره پنجم کلانشهر تهران و مدیریت شهری به ساماندهی ناوگان نقلیه موتوری و بیتوجهی گامهای برداشته شده در شورای شهر پیشین، موجب شده تا مقوله جایگزینی موتورهای برقی به ورطه فراموشی سپرده شود و عملاً هیچ دستگاه و ارگان مشخصی مسئولیت عدم رسیدگی به این موضوع را قبول نکند. ضعف در سیاستگذاری شهری و اتکا به واردات موتورسیکلتهای برقی ساخت چین در سالهای اخیر نهتنها استفاده از این موتور سیکلتها را در کلانشهرها رواج نداده بلکه قیمتهای نجومی آن نیز موجب گرایش بیشتر راکبین به موتورسیکلتهای عمدتاً قدیمی(کاربراتوری) شده است.
با این وجود بخش خصوصی و تولیدکنندگان موتورسیکلت در داخل کشور نمونههای قابل قبولی از موتورسیکلتهای برقی از 50 کیلومتر تا 200 کیلومتر پیمایش(به ازای هربار شارژ باتری) را در سالهای اخیر رونمایی کردهاند که برای تولید انبوه این نمونهها به بازارِ عرضه، باید سیاستگذاری صحیحی از طرف دستگاههای قانونگذار، خدمات و مدیریت شهری و دولت اتخاذ شود. تا زمانی که از ظرفیت تولید داخل در طرح جایگزینی موتورهای برقی استفاده نشود و تسهیلات و سیاستگذاری عملیاتی در این حوزه صورت نگیرد نباید از آلایندگی و مصرف بالای سوخت موتورسیکلتهای بنزینی شکوه کنیم.
بهنظر میرسد طرح جایگزینی موتورسیکلتهای برقی باید با فوریت یک طرح ملی در دستور کار قوه تازه نفس تقنینی کشور قرار بگیرد تا بهصورت جدی از دستگاههای اجرایی و متولی امر قابل پیگیری و مطالبه باشد. سیاستگذاری کلان تولید و تکیه بر ظرفیت تولید داخلی، بررسی بستههای حمایتی برای تشویق روند جایگزینی و پیشبینی زیرساختها و جایگاههای شارژ موتورسیکلتهای برقی از اهم این طرح ملی میتواند باشد.
انتهاى پيام/