گزارشى از وضعيت ارز نيما در ابتداى سال ١٣٩٩
به گزارش موتورسيكلت نيوز، در چهارمین روز هفته گذشته، دلار به کانال ۱۶ هزار تومانی بازگشت، ولی سکه بهرغم افزایش قیمت گرفتار کانال ۶ میلیون و۲۰۰ هزار تومانی باقی ماند. روز سه شنبه هفته گذشته اسکناس آمریکایی با ۳۷۰ تومان جهش به بهای ۱۶ هزار تومان رسید؛ آخرین بار سه شنبه بود که شاخص ارزی در کانال یاد شده نوسان کرده بود و پس از آن طی یک دوران عمدتا نزولی حتی در مقطعی تا محدوده ۱۵ هزار و ۳۰۰ تومانی نیز پایین رفته بود. با این حال، روند بازار روز دوم ارديبهشت حکایت از روزی متفاوت داشت؛ دلار در همان ابتدای روز به محدوده ۱۵ هزار و ۸۰۰ تومانی رفت؛ یعنی در شروع معاملات قیمت این ارز ۲۰۰ تومان بالاتر از نرخ بسته شده روز دوشنبه بود. در ادامه خریدهای معاملهگران بیشتر و بیشتر شد تا اینکه حوالی ساعت ۳ بعدازظهر روز سوم به کانال ۱۶ هزار تومانی وارد شد و گفته میشد که پس از این ساعت در معاملات پشت خطی خریدها ادامه یافت. البته ممکن است در اواخر شب دوم این جریان تغییر کرده باشد و معاملات صبح سوم را تحت تاثیر قرار دهد.
به گفته فعالان مهمترین عاملی که موجب شد دلار بعد از یک هفته به کانال ۱۶ هزار تومان بازگردد، افت بی سابقه قیمت نفت بود که حتی خبرهای مربوط به کرونا را نیز تحت الشعاع قرار داد. البته شاید آنچه برای معاملهگران بازار ارز مهم تر بود، افزایش احتمالات مبنی بر پایین ماندن قیمت نفت طی سال جاری بود. به نظر میرسد بازیگران بازار تحت تاثیر بدبین شدن نسبت به آینده قیمت نفت خریدهای ارزی خود را بالا بردند و در نتیجه آن قیمت یک کانال بالاتر رفت. طبیعی است هر چقدر قیمت نفت پایین تر باشد، درآمدهای ارزی حاصله ایران از فروش طلای سیاه و محصولات پتروشیمی کمتر خواهد شد؛ عاملی که میتواند سمت عرضه را تحت تاثیر قرار دهد. در واقع جدا از ریسک فاکتورهای مبنی بر ماندگاری تحریمها و تورم بالا، اکنون ریسک فاکتور کاهش قیمت نفت نیز با قدرت زیادی خود را به انتظارات معاملهگران بازار داخلی پیوند زده است. هر گونه برگشت در قیمت نفت، میتواند انتظارات بازیگران بازار داخلی را نیز دستخوش تغییر کند.
نرخ خرید از نرخ فروش پیشی گرفت
در روزی که قیمت دلار در بازار سیر صعودی گرفت، در سامانه نیما نیز قیمت این ارز به روزرسانی شد. نرخ جدید دلار در این سامانه هفته گذشته نشان میدهد که تقاضا و عرضه به یک تعادل نسبی رسیده است. بر اساس قیمتهای ذکر شده در سامانه نیما، نرخ فروش دلار به حدود ۱۴ هزار و ۷۲۹ تومان رسیده است که بیش از ۷۰۰ تومان کمتر از آخرین قیمت اعلام شده در این سامانه بود. همزمان قیمت خرید دلار در این سامانه به یکباره اوج گرفت و به ۱۴ هزار و ۷۸۲ تومان رسید. در آخرین قیمتگذاری نرخ خرید این ارز در نیما در اواخر کانال ۱۲ هزار تومانی قرار داشت. بنابراین میتوان گفت نرخ خرید در نیما جهش کرده و حتی از نرخ فروش صادرکنندگان بیشتر شده است. این مساله نشان میدهد که وضعیت خرید و فروش در سامانه نیما تا حد زیادی طبیعی شده و بازار به تعادل رسیده است، چرا که دیگر خبری از فاصله زیاد قیمت خرید و فروش نیست و به احتمال زیاد مداخله بانک مرکزی در این سامانه کمتر شده است. در تاریخ یکم اردیبهشت ماه، نرخ خرید واردکنندگان کمی بیشتر از نرخ فروش صادرکنندگان بود که طبیعی است؛ ولی آنچه کمی ممکن است دردسرساز شود، فاصله زیاد نرخ فروش صادرکنندگان در نیما با نرخ بازار است. در واقع وقتی قیمت در نیما حدود ۱۴ هزار و ۷۰۰ تومان باشد و در بازار آزاد این ارز با قیمت ۱۶ هزار تومان به فروش برسد، هزار و ۳۰۰ تومان فاصلهای وجود دارد که میتواند انگیزه آربیتراژی ایجاد کند یا در کمترین حالت تمایل صادرکنندگان به فروش ارز را کاهش دهد.
اثرگذاری درهم در بازار ارز
اگر چه برخی از فعالان افت قیمت نفت را عاملی میدانستند که منجر به افزایش قیمت دلار در بازار داخلی شد، عدهای دیگر از فعالان ارزی باور داشتند، برگشت تقاضای درهمی منجر به افزایش قیمتها در بازار داخلی شد. به گفته این دسته درهم که عمدتا در روزهای اخیر در معاملات پشت خطی در محدوده ۴ هزار و ۳۰۰ تومانی معامله میشد، در روز سه شنبه با حجم افزایش تقاضا مواجه شد و به تبع آن به کانال ۴ هزار و ۴۰۰تومانی رفت. نرخ حواله درهم و دلار با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و بهطور سنتی چنین انتظاری در بازار ارز داخلی وجود دارد که افزایش قیمت درهم منجر به رشد بهای دلار خواهد شد. بر اساس قیمت درهم، ارزش دلار روز سه شنبه در بازار داخلی حتی میتوانست به نزدیکی ۱۶ هزار و ۲۰۰ تومان نیز برسد. با این حال، به نظر میرسد عرضه بازارساز یا احتیاط معاملهگران تا حدی مانع از وقوع چنین اتفاقی شد.
بازارساز روز دوم ارديبهشت در صرافیهای منتخب خود قیمت فروش دلار را ۱۰۰ تومان افزایش داد و به ۱۵ هزار و ۳۵۰ تومان رساند. در واقع روز دوم بازارساز راه کاهشی روزهای قبل را حداقل ادامه نداد، چرا که در آن صورت احتمال آربیتراژ قیمتی بین صرافیهای منتخب و بازار آزاد زیاد میشد. این موضوع میتوانست زمینه ساز ورود تقاضای کاذب زیادی به بازار شود. به گفته فعالان، بازارساز در درجه اول به دنبال حفظ آرامش بازار است و در گام دوم سعی میکند کاهش پلهای قیمت را صورت دهد؛ البته در صورتی که زمینه افت در بازار وجود داشته باشد.