چند نكته مهم درباره استعلام چک برگشتی/ در نوشتن چک به چه نکاتی توجه کنیم؟

به گزارش موتورسيكلت نيوز، برای استعلام چک برگشتی یا به بیان بهتر وضعیت اعتباری چک صیادی، یک سامانه‌ی پیامکی و یک سامانه‌ی تحت وب در اختیار مردم قرار دارد. برای استفاده از سامانه‌ی تحت وب کافی است به این لینک وب‌سایت رسمی بانک مرکزی وارد شوید و مطابق تصویر،‌ اطلاعات شناسه صیاد ۱۶ رقمی چک در دست خود را وارد کنید. سپس با وارد کردن کد اعتبارسنجی در پایین فیلد مذکور، روی دکمه‌ی استعلام چک صیادی کلیک کنید. نتیجه‌ی استعلام و بررسی اعتبار در پایین صفحه، ‌نمایش داده می‌شود. استعلام با این روش هیچ هزینه‌ای ندارد.

همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، وضعیت اعتبار صادرکننده‌ی چک با ذکر نام در سامانه نمایش داده می‌شود. همچنین وضعیت اعتبار او با یک رنگ مشخص خواهد شد که هر رنگ، معنای مشخصی دارد. طبق اطلاعات منتشرشده در بانک مرکزی، وضعیت اعتباری هر رنگ به‌صورت زیر تعریف می‌شود:

• وضعیت سفید: صادرکننده چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی بوده یا درصورت وجود سابقه، تمامی موارد رفع سوء اثر شده است.
•  وضعیت زرد: صادرکننده چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
•  وضعیت نارنجی:‌ صادرکننده چک دارای دو الی چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
•  وضعیت قهوه ای: صادرکننده چک دارای پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.
•  وضعیت قرمز: صادرکننده چک دارای بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

دو نکته‌ی مهم در استعلام وضعیت چک در سامانه‌ی صیادی وجود دارد. اگر صادرکننده‌ی چک، شخصیت حقوقی بوده و شناسه‌ی ملی ثبت‌شده در پایگاه داده‌ی بانک مرکزی نداشته باشد، عبارت «شناسه ملی ….. قابلیت استعلام ندارد» به کاربر اطلاع‌رسانی می‌شود. به‌علاوه، در چک‌های برگشتی اشخاص حقیقی با حساب مشترک، وضعیت اعلام‌شده درباره‌ی اعتبار، اعتبار فرد با بالاترین مبلغ و بیشترین تعداد چک برگشتی را نشان می‌دهد.

بانک مرکزی برای استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی، سامانه‌ی پیامکی هم راه‌اندازی کرده است. برای استفاده از سامانه‌ی پیامکی تنها باید شناسه صیاد ۱۶ رقمی چک را به‌صورت کد USSD زیر در گوشی خود وارد کنند:

شناسه استعلام ۱۶ رقمی *1*1

هزینه هر استعلام پیامکی، ۳۵۰ تومان است که صرف‌نظر از تعداد پیامک‌های پاسخ استعلام اخذ می‌شود. به‌علاوه، پیامک پاسخ استعلام تنها از سرشماره‌ی ۷۰۱۷۰۱ ارسال می‌شود و کاربران باید برای اعتبارسنجی استعلام، به سرشماره دقت کنند. پاسخ پیامک استعلام هم مانند نسخه‌ی وب، وضعیت اعتبار چک را به‌صورت وضعیت‌های رنگی نمایش می‌دهد.

در نوشتن چك به چه نكاتى توجه كنيم؟

چک سندی مالی است که معمولا برای خرید در حال و پرداخت در آینده از آن استفاده می‌شود؛ اما نوشتن چک باید از قواعدی پیروی کند که در صورت نادیده گرفتن آن‌ها، کسی که آن را امضا می‌کند، شاید با مشکلاتی رو‌به‌رو شود.

براساس تعریفی که ویکیپدیای فارسی از چک ارائه کرده، چک به‌معنی برگه‌ی تاریخ‌دار و دارای ارزش مالی است که برای خرید در زمان حال و پرداخت در آینده استفاده می‌شود. البته دلایل دیگری را نیز می‌توان برای استفاده از چک برشمرد که از جمله‌ی آن‌ها باید به پرداخت مشروط مبلغی مشخص در قبال انجام کار و پایان تعهد اشاره کرد. صاحب چک فردی است که پس از نوشتن مبلغ و تاریخ روی برگه‌ی چک، آن را امضا می‌کند و درواقع متعهد می‌شود که گیرنده در تاریخ مورد نظر می‌تواند با مراجعه به بانک طرف قرارداد، مبلغ نوشته شده روی چک را از بانک بگیرد. البته چک انواع مختلفی دارد و هدف از این مطلب پرداختن به چکی است که افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند از بانک‌های مختلف دریافت کرده و برحسب شرایط، اطلاعات مورد نیاز آن را وارد کرده و به گیرنده واگذار کنند.

در چک‌نویسی باید به نکات متعددی دقت کرد، و از انجام برخی کارها اجتناب کرد؛ چراکه این موضوع می‌‌تواند بستر سواستفاده و ایجاد مشکلات برای فردی که صاحب چک شناخته می‌شود را ایجاد کند.

هر چک از بخش‌های تاریخ (نگارش به‌صورت حروف و عدد)، مبلغ (به‌صورت حروف و عدد)، توضیحات چک در مورد اینکه این سند در وجه چه کسی با چه شماره‌ی ملی و از بابت چه قراردادی پرداخت می‌شود، تشکیل شده است. ضمنا باید به درج شماره‌ی حساب و شماره‌ی شبا صاحب چک، نام و شعبه‌ی بانکی که صاحب چک در آن حساب دارد نیز اشاره کرد.

جمله‌ی مواردی که هر شخصی باید به هنگام نوشتن چک به آن دقت کرده و از آن اجتناب کرد، خالی گذاشتن بخش مربوط به رقم و همچنین تاریخ است. در صورتی که در یک برگه‌ی چک، بخش مربوط به مبلغ و تاریخ خالی بوده و چک امضای صاحب حساب را داشته باشد، گیرنده می‌تواند مبلغ و تاریخ مورد نظر خود را نوشته و با مراجعه به بانک در هر تاریخی، مبلغ مورد نظر را طلب کند.

در ابتدا تاریخ چک مورد نظر را نیز در محل مورد نظر، به‌صورت عددی و حروفی وارد کنید. برای مثال اگر در نظر دارید تا چک را برای ۱۱ شهریور ماه ۱۳۹۹ پرداخت کنید، در قسمت عددی ۱۳۹۹/۰۶/۱۱ را نوشته در قسمت حروفی عبارت یازده شهریورماه هزار و سیصد و نود و نه را درج کنید.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، نوشتن مبلغ چک در دو جا پیش‌بینی شده است. بهتر است نویسنده‌ی چک مبلغ را به‌صورت حروفی در محل پیش‌بینی شده هم به تومان و هم به ریال بنویسد. برای مثال در صورتی که می‌خواهید مبلغ ۱۰ میلیون تومان را از طریق چک پرداخت کنید، بهتر است عبارت صد میلیون ریال معادل ده میلیون تومان را به‌صورت حروفی نوشته و در صورت باقی ماندن فضا، محل مورد نظر را تا انتها قلم بکشید تا امکان نوشتن عبارت دیگری وجود نداشته باشد. در محل نوشتن مبلغ به‌صورت عددی نیز بهتر از منتهی‌اله سمت چپ بدون باقی گذاشتن فضایی اقدام به نوشتن کنید. برای مثال برای مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال، عدد ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ریال را نوشته و در صورتی باقی ماندن فضا در سمت راست، با قلم کشیدن تا نقطه‌ی پایانی کادر، فضا را پر کنید.

باتوجه به اینکه بانک‌ها دیگر چک‌های در وجه حامل را نمی‌پذیرند و برای جلوگیری از هرگونه سواستفاده، بهتر از نام فرد گیرنده را نوشته و حتی علت پرداخت مبلغ در قالب این چک را نیز بنویسید. برای مثال در صورتی که چک را از بابت خرید یک دستگاه خودرو می‌پردازید، بهتر از علاوه بر نوشتن نام فرد، کدملی و اینکه این چک از بابت خرید خودروی مورد نظر بنابر قولنامه‌ی شماره‌ی مشخص است را نیز در چک ذکر کنید.

در آخر پس از کنترل کردن اطلاعات وارد شده، چک را امضا کنید. سعی کنید امضای شما برای چک ساده و قابل تقلید نباشد. حتما زیر امضای جک نیز تاریخ و نام و نام خانوادگی خود را بنویسید.

برای اطمینان بیشتر، می‌توانید روی کادری که رقم را به‌صورت عددی وارد کرده‌اید، چسب‌نواری بچسبانید تا امکان تغییر رقم وجود نداشته باشد یا در صورت کنده شدن این نوار، چک مخدوش شده و بانک آن رانپذیرد. در صورتی که وارد کردن اطلاعات چک را بدون قلم‌خوردگی به پایان رساندید، در بالای کادری که رقم را وارد کرده‌اید، عبارت بدون قلم خوردگی را نوشته و طرفین این عبارت را علامت *  ببندید.

حتما توجه کنید که در صورت قلم‌خوردگی، باید این موضوع را در پشت چک ذکر کنید. در این صورت باید عبارت مبلغ مورد نظر و تاریخ مورد نظر صحیح است و قلم‌خوردگی از ابنجانب بوده است را در پشت چک نوشته و امضا کنید.

در مرحله‌ی آخر حتما به خاطر داشته باشید تا ته برگ چک را با اطلاعاتی نظیر تاریخ، مبلغ و گیرنده پر کنید.