وضعیت صنعت موتورسیکلت ایران در سال ١٣٩٩ چگونه خواهد بود؟
دکتر مجید رضایی در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری موتورسیکلت نیوز عنوان کرد: اگر بخواهیم یک پیش‌بینى درست نسبت به بازار ایران داشته باشیم، بهتر است ابتدا یک نگاه به وضعیت بین‌المللى کنیم و ببینیم در خارج از ایران وضعیت اقتصادى به چه صورت پیش می‌رود.
مدیر کویر موتور یادآور شد: ویروس کرونا از ژانویه٢٠٢٠ از شرق آسیا شروع شد و به همه جاى دنیا سرایت کرد و باعث شد که معادلات در بازار جهانى تغییر کند.
وى عنوان کرد: ویروس کرونا سبب شد یک فروپاشى اقتصادى و قیمتى زود هنگام در کل دنیا رخ دهد.
رضایى گفت: اگر از جنگ جهانى اول تا به امروز بررسى کنیم، خواهیم دید که هر ۸سال یک فروپاشى در دنیا صورت مى‌گیرد که آخرین فروپاشى مربوط به سال۲۰۱۶ بود.
مدیر کویر موتور اذعان داشت: هفته گذشته فدرال رزرو آمریکا نیم درصد و در هفته جاری یک درصد نرخ بهره را کاهش داد. معمولا وقتى فروپاشى صورت بگیرد فدرال رزرو با ۰.۲۵کاهش نرخ بهره سعى مى‌کند بازار را از رکود خارج کند. اما کاهش ۱.۵درصدى نرخ بهره که در طول تاریخ آمریکا سابقه نداشته است، نشان دهنده آن است که وضعیت از آنچه که وجود دارد و یا در پیش است، بسیار بحرانی‌تر است.
وى گفت: امروز کاهش ۶۰درصدی تقاضا در دنیا برای کالاهای غیر ضروری نه به‌خاطر رکود حاصله از عدم وجود نقدینگی بلکه به‌خاطر عدم خروج مردم از منازل خود باعث شد تا این اقدام فدرال رزرو نیز تاثیر به‌سزایی نداشته باشد و همچنان بورس آمریکا ۱۰درصد ریزش داشته است.
کاهش تقاضا، باعث افت شدید قیمت‌ها شد و در پى آن باعث کاهش تقاضای نفت گردید و قیمت آن به یک سوم طى دو دهه گذشته رسید. تا جایی که نفت به بشکه‌ای زیر٣٠دلار رسید که این موضوع نشأت گرفته از شیوع کرونا است. البته گزینه‌هاى دیگر نیز تاثیر داشته است ولی عمده آن به‌خاطر ویروس کرونا است. همچنین توجه به کاهش شدید بورس و سهام شرکت‌هاى بزرگ دنیا بسیار حائز اهمیت است.
رضایى در گفتگو با خبرنگار موتورسیکلت نیوز اظهار کرد: در حال حاضر در چنین شرایطى مى‌توان گفت که یک فرصت براى شرکت‌هایى که قصد خرید دارند، ایجاد شده و تقریبا قیمت‌ها به حداقل خود رسیده است.
مدیر کویر موتور گفت: ایران به‌دلیل شرایط تحریمى معمولا از الگوى بین‌المللى پیروى نمى‌کند و یک مقدار الگوریتم اقتصادى آن با کشورهاى دیگر متفاوت است.
وى عنوان کرد: کاهش شدید قیمت نفت به یک سوم گذشته باعث مى‌شود که قیمت مشتقات نفتى و محصولات پتروشیمى نیز کاهش قابل ملاحظه‌اى داشته باشد و کاهش میزان فروش نفت ایران از روزانه دو میلیون بشکه به سیصد هزار بشکه باعث مى‌شود که درآمد دولت در این بخش به شدت کاهش یابد. این یعنی دولت پولی نخواهد داشت که در جامعه تزریق کند.
رضایى گفت: همچنین در سه دهه گذشته دولت ٧نفر بیمه دهنده داشت و یک نفر مستمرى بگیر که امروز یک نفر بیمه دهنده دارد و شش نفر مستمری بگیر.
وى اظهار کرد: موضوع دیگر این است که میزان و مقدار یارانه‌اى که دولت بر حامل‌هاى انرژى پرداخت می‌کند کم نیست. البته با کاهش قیمت نفت طبیعتا پرداخت یارانه در زمینه حامل‌هاى انرژى نیز کاهش پیدا مى‌کند. زیرا، قیمت حامل‌هاى انرژى وابسته به قیمت نفت است.
مدیر کویر موتور عنوان کرد: وقتى که دولت‌ها و جوامع مختلف دنیا با چنین شرایطى مواجه مى‌شوند، معمولا بیشتر از یک راه‌حل براى برون رفت از رکود وجود ندارد و آن کاهش بهاى واحد پول خود در مقابل سایر ارزها است.
وى
گفت: بدین ترتیب افزایش نرخ ارز در سال۱۳۹۹ خارج از ذهن نخواهد بود و در اصل دولت
با افزایش نرخ ارز، بهره‌وری را افزایش داده و مزیت رقابتی برای کالاهای تولیدی
ایجاد می‌کند.
رضایى اظهار کرد: اگر به گذشته صنعت موتورسیکلت ایران رجوع کنیم، خواهیم دید که تقریبا طى ١٠سال (٩۵-٨۵) به‌طور میانگین حدود ۶٢٠هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید شد و در سال١٣٩۶ با کاهش شدید به تعداد ١۵٠هزار دستگاه و در سال١٣٩٧ نیز به ١۶٠هزار دستگاه رسید.
مدیر کویر موتور گفت: تا دو ماه پیش گمان بر این بود که این خلاء کسری تولید دو ساله بتواند در سال۱۳۹۸ جبران شود. البته درست است که به دلیل افزایش قیمت ارز، قیمت موتورسیکلت‌ها نیز تقریبا افزایش چشم‌گیرى داشت و شاید یک عده نیز توان خرید موتورسیکلت را نداشتند و مجبور شدند موتورسیکلت‌هاى مستعمل خود را با تعویض قطعات یدکى مجدد مورد استفاده قرار دهند. اما، پیش‌بینى مى‌شد که با توجه به افزایش قیمت خودرو، بسیارى از افراد به سمت استفاده از موتورسیکلت روی بیاورند. این پیش‌بینی به این دلیل بود که عده‌ای در شرایط فعلی توان خرید خودرو را ندارند یا تعدادی از افرادی که خودرو دارند براى ترددهاى نزدیک خود از موتورسیکلت استفاده خواهند کرد.
وى گفت: این در حالی است که در عین ناباوری در سال١٣٩٨ حدود ۱۱۰هزار دستگاه موتورسیکلت در کل کشور تولید شد و این یعنی میزان تولید 34درصد کمتر از سال قبل است.
رضایى اذعان کرد: بازار موتورسیکلت بسیار کوچک شده است و همان‌طور
که عرض کردم، پیش‌بینى‌ها تا دوماه گذشته یک چیز دیگرى بود و امروز به‌صورت دیگرى
رقم خورده است.
مدیر کویر موتور اظهار کرد: هر چند این فروپاشی برخلاف فروپاشی‌های گذشته کوتاه مدت خواهد بود، اما با ادامه‌دار بودن این ویروس احیانا تا خردادماه سال جارى نه تنها صنعت موتورسیکلت بازار فروش فصل بهار را از دست می‌دهد بلکه با توجه به زمان مورد نیاز صنایع و مشاغل دیگر برای ریکاوری و ترمیم کسب‌وکار خود، صنعت موتورسیکلت بازار فروش تابستان را نیز از دست خواهد داد.
وى گفت: اگر نگاهى به تولید موتورسیکلت در سال١٣٩٨ داشته باشیم، خواهیم دید که ۴۱شرکت در قالب ۳۶گروه صنعتى اقدام به اخذ پلاک و یا تولید نموده‌اند. این در حالی است که ۱۶شرکت کمتر از ١٠٠٠دستگاه، ۲۰شرکت بالاى ١٠٠٠دستگاه موتورسیکلت، ۵شرکت بالای ۵٠٠٠هزار دستگاه و تنها ۳شرکت بیشتر از ١٠هزار دستگاه موتورسیکلت تولید کنند.
رضایى عنوان کرد: هر واحد تولیدى اگر که میزان تولید آن از یک مقدارى کمتر باشد، ادامه فعالیت آن دیگر مقرون به‌صرفه نخواهد بود و اگر ادامه دهد بیشتر ضرر مى‌کند.
وى گفت: متاسفانه بازار یکصد هزار دستگاهى در سال، باعث مى‌شود که یک تعدادى از واحدهاى تولیدى ما نتوانند دوام بیاورند و با توجه به این که مجددا افزایش نرخ ارز را در سال جارى خواهیم داشت، این موضوع سبب مى‌شود سرمایه‌هاى شرکت‌ها همچنان در حال ذوب شدن باشد و چه بسا محصولاتى را که امروز به‌صورت مدت‌دار مى‌فروشند، در زمانى که وصول وجوه محصولات محقق مى‌شود، قطعا قابلیت جایگزینى همان محصول وجود نخواهد داشت.
مدیر کویر موتور تاکید کرد: با توجه به چنین شرایطى مناسب است شرکت‌هاى تولیدى سیاست هاى خود را بازنگرى کنند و تصمیم هاى درستى را بگیرند تا بتوانند از ضرر و زیان بیشتر واحد خود جلوگیرى کنند.
وى. تاکید کرد: بدیهی است شبکه توزیع نیز دچار همین بحران خواهد بود. یعنى اگر عامل‌هاى فروش از یک تعدادى کمتر بفروشند، آن‌ها نیز ضرر خواهند کرد. همچنین این موضوع را هم باید در نظر داشته باشیم که هزینه‌هاى امروز به مراتب بالاتر از هزینه‌هاى چند سال گذشته است. زیرا، میزان هزینه‌های تحمیلی به صنعت به تناسب نرخ تورم افزایش پیدا نکرده و افرایش آن بسیار بیشتر بوده است. درنتیجه به همان میزان که شرکت‌ها در معرض خطر قرار دارند، شبکه توزیع نیز به همان میزان در معرض خطر قرار دارد. پس در چنین شرایطى تغییر در استراتژى‌هاى کسب‌وکار بسیار مهم و قابل توجه است.
رضایى گفت: به‌طور کلى امروز مدل کسب‌وکار در صنعت موتورسیکلت تغییر کرده و البته این تغییرات بیشتر نیز خواهد شد. این تغییرات نه تنها با مدل کسب‌وکار یک یا دو دهه بلکه با دو سال گذشته تفاوت بسیار خواهد داشت. در واقع زمانى که هر آنچه که تولید مى‌کنید، بخرند، گذشته است.
وى تاکید کرد: زمانى که شبکه توزیع ما محصولات را از کارخانه‌ها خرید کنند و آن را دو یا سه دست بین شبکه‌هاى توزیع کوچک‌تر دست به دست کنند گذشته است. در واقع مراحل شبکه توزیع در حال کوچک شدن است تا جایى که در حال تبدیل تولید به مصرف مى‌رسد یا این که حداقل با یک واسطه خواهد بود.
رضایى عنوان کرد: دوره‌اى که شبکه‌های توزیع، موتورسیکلت را بفروشند و فعالیت آن‌ها در آن نقطه به پایان برسد، تمام شده است و در واقع شبکه توزیع در حال رسیدن به حالت استاندارد جهانی است و در آینده نزدیک به همان حالتى خواهد رسید که در خارج از ایران انجام می‌شود. یعنى در زمانى که فروش اتفاق مى‌افتد کار شبکه‌هاى توزیع پایان نمى‌یابد و شبکه باید خود را موظف به ارائه خدمات و سرویس و دنبال کردن مشترى بداند و در غیر این صورت اگر شبکه‌هاى توزیع، سیستم ساختارى و مدل کسب‌وکار خود را تغییر ندهند، قطعا آن‌ها نیز کوچک و کوچک‌تر خواهند شد و یک زمانى که دور هم نیست، از بین خواهند رفت.
مدیر کویر موتور در خصوص سال١٣٩٩ اظهار کرد: امسال نیز صنعت موتورسیکلت میزان تولید پایینى را تجربه خواهد کرد. زیرا نه تنها تقاضا بسیار پایین خواهد بود بلکه واحدهاى تولیدى موجودی زیادى ندارند و افزایش سطح موجودى‌ها نیز به‌راحتى امکان‌پذیر نخواهد بود که علت آن به دو موضوع برمى‌گردد؛ اول این که وضعیت تولید و ارائه کالا در چین به‌دلیل ویروس کرونا محدود شده است و دوم به‌دلیل افزایش نرخ ارز که باعث شده تهیه کالا امروز به سرمایه زیادى نیاز پیدا کند. اگر که یک واحد تولیدى در ۴سال پیش که ارز حدود سه هزار تومان بود، مى‌خواست به فرض ١٠٠٠دستگاه موتورسیکلت تولید کند و اگر به‌طور متوسط ارزش FOB آن ۵٠٠دلار بود، نیاز به یک میلیارد و ۵٠٠میلیون تومان سرمایه داشت ولى امروز که نرخ دلار از مرز ١۵٠٠٠هزار تومان گذشته، بابت ۵٠٠دستگاه موتورسیکلت با در نظر داشتن حقوق گمرکی و سود بازرگانی در حدود ۱۰میلیارد تومان یعنی ۷برابر سرمایه نیاز دارد.
دکتر مجید رضایى در نهایت گفت: امیدوارم اتفاقات مثبتى رخ دهد و این پیش‌بینى‌ها محقق نشود و نه تنها شاهد تعطیلى واحدهاى تولیدى نباشیم بلکه شاهد فعالیت روزافزون شرکت‌ها و شبکه توزیع صنعت موتورسیکلت ایران باشیم تا بتوانند شرایط بهترى را تجربه کنند و از این بحران و رکود به‌وجود آمده به سلامت عبور کنند.
