وضعیت صدور گواهی فعالیت نمایندگی خارجی در ایران چگونه است؟/ آیا استعلامها و تعهدهای کافی اخذ میشود؟

به گزارش پایگاه خبری موتورسیکلت نیوز، محمدعلی نژادیان در یادداشتی نوشت: یکی از راههای مهم برای جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی از برندهای خارجی و نام کشورهای مطرح در حوزه صنعت موتورسیکلت، صدور گواهی فعالیت نمایندگی خارجی و استعلامهای مطمئن از طریق وزارت امور خارجه و سفارتخانهها است. اما، باید دید با تغییر و تحولهای صورت گرفته طی دو سال گذشته آیا در صدور این گواهی تاخیر بهوجود آمده یا خیر؟ اگر با تاخیر مواجه بوده، باید بررسی شود تا ببینیم دلایل آن چه بوده است:
- آیا به فرض «هیات مقرراتزدایی و تسهیل مجوزهای کسبوکار» وزارت اقتصاد مسبب تاخیر یا عدم صدور گواهی بوده؟
- آیا روال کار سختتر شده؟
- آیا عدم هماهنگی بین دستگاهها مسبب عدم صدور یا تاخیر در صدور بوده؟
- آیا خود شرکتها برای اخذ این گواهی تمایل نداشتهاند؟ و یا علتهای دیگری داشته است؟
برای ارائه پیشنهادهای دقیقتر باید ابتدا روال کار و ارتباط سازمانهای مرتبط با این موضوع مانند:
«دبیرخانه هیأت عالی نظارت بر سازمان های کشور»، «اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری»، «شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران»، «معاونت امور صنایع (در مورد خودرو) و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان (در مورد سایر کالاها)»، «دفتر صنایع حمل و نقل»، «گمرک جمهوری اسلامی ایران»، «سازمان ملی استاندارد ایران»، «پلیس ناجا و راهور» و سامانههایی مانند «سامانه جامع گارانتی»، «سامانه شناسه کالا»، «سامانه ثبتارش» و «سامانه جامع تجارت» بررسی و تحلیل شود تا بعد به این نتیجه رسید که هر کدام چه خدماتی را می توانند انجام دهند تا از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری شود.
همچنین باید بین کشور صاحب و سازنده برند، کشور سازنده ثالث (شرکتهای تحت لیسانس) و اخذ نمایندگی از طریق نماینده یا شعبه شرکت صاحب برند در کشورهای ثالث فرق قائل شد و حتما در گواهی توضیح داده شود. همچنین اگر برندی در یک کشور به کشور دیگر فروخته شد، شرکت ایرانی موظف به اطلاعرسانی به سازمانهای مربوطه بوده و گواهی اصلاح شود. در واقع در این حالت باید بررسی شود چه چیزی به کشور دیگر واگذار شده است؛ الف- آیا تکنولوژی فروخته شده؟ ب- آیا برند فروخته شده؟ ج- آیا برند و تکنولوژی با هم فروخته شده (فروش کامل)؟ و همچنین باید مشخص شود که اگر به فرض یک برند خارجی 90 یا حتی 99 درصد سهام خود را به کشور دیگری واگذار کرد، آیا هنوز آن برند متعلق به کشور قبلی محسوب میشود یا متعلق به کشور جدید؟ ازاینرو، برای حمایت از حقوق مصرفکنندگان نیاز است تمام این موارد بررسی و در گواهی درج شود.
همه این موارد کمک میکند تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود. به فرض ممکن است که برخی افراد موتورسیکلتها را از چین یا کشورهای دیگر وارد ایران کنند و بعد با نام کشورهای اروپایی و ژاپن به مردم بفروشند. ازاینرو، مجدد امروز تاکید میکنم که حقالناس بر گردن سازمانهای مربوطه است.
نژادیان: در مجموع برای جلوگیری از سندسازی احتمالی برای اثبات نمایندگی خارجی پیشنهاد میکنم:
- در صورتی که شرکتی در ایران توانست طبق قوانین جدید، گواهی فعالیت نمایندگی شرکت خارجی را اخذ کند، در نتیجه شرکتهای دیگر اجازه ورود آن محصول را با آن برند خارجی (مانند هوندا) از هیچ کشور ثالث دیگری نداشته باشند.
- مسوولان مرتبط با صنعت موتورسیکلت فرایند صدور « گواهی فعالیت نمایندگی شرکت خارجی» را جدی بگیرند و برای اعطای این مدرک از سفارتخانههای کشورهای ادعا شده و یا هر دستگاه دولتی بین دو کشور استعلامهای مورد نیاز اخذ شود و دقیقا سوال شود که آیا چنین شرکتی در حال حاضر در آن کشور فعالیت دارد یا خیر؟ زیرا، ممکن است یک برند از یک شرکت (در یک کشور) به شرکت دیگری (در یک کشور دیگر) در گذشته یا آینده فروخته شده باشد یا احیانا فروخته شود ولی در ایران همچنان به نام کشور اولی که مطرحتر است به هموطنان بفروشند!
- برای بررسی، میتوانند از مصرفکنندگان سوال کنند که موقع خرید به آنها گفتهاند که این موتورسیکلت متعلق به چه کشوری است؟
- اجباری شدن توضیحات کامل در خصوص برند و کشور سازنده در سایت شرکتها در قسمت درباره ما
- از خود شرکت مادر یا شعبه آنها (مثل هوندا در ژاپن) استعلام شود که آیا در ایران نمایندگی دارند یا خیر؟
- از شرکتها برای صدور گواهی فعالیت نمایندگی شرکت خارجی تعهد کتبی بگیرند و متناسب با آن برای موارد خلاف واقع و همچنین برای اینکه حق مردم ضایع نشود، مجازات مناسب در نظر بگیرند

دستگاههای مرتبط با صنعت موتورسیکلت ایران باید درج نام کشور سازنده و وضعیت های مختلف که بیان کردم را را در اسناد و مدارک موتورسیکلتها و حتی بر روی قوای محرکه جدی بگیرند و ادعاهای اخذ نمایندگی و نام کشور سازنده را استعلام و راستی آزمایی کنند.
عدهای در صنعت موتورسیکلت بهطور سالم در حال بازاریابی و فروش هستند و خود را به قله این صنعت رساندهاند و عدهای نیز برای اینکه خودشان را به این نقطه برسانند، دست به هر کاری میزنند.
شرکتها باید برندی را که از کشور ثالث وارد میکنند و یا تحت لیسانس است، بهطور صادقانه به خریداران و سازمانهای مرتبط اعلام کنند.
پیشنهاد میشود برای اخذ «گواهی فعالیت نمایندگی شرکت خارجی» یک روال جدید گذاشته شود و در این خصوص تصمیمهای جدیتری اتخاذ گردد. البته تاکید میکنم که صدور این گواهی یک اتفاق مبارکی بود ولی باید درباره راستی آزمایی و استعلامهای آن اقدامهای بیشتر و بهتری صورت پذیرد.
در شماره 4 نشریه صنعت موتورسیکلت موارد ذیل را بیان کردم. اما با توجه به تغییر مسئولان مرتبط با این صنعت و اهمیت این موضوع مجدد در اینجا نیز مطرح میکنم تا بلکه تصمیمات مقتضی در اسرع وقت اتخاذ گردد.
اگر به سایت دبیرخانه هیات نظارت بر سازمانهای صنفی کشور مراجعه کنیم، نوشته است:
«بدینوسیله به اطلاع کلیه متقاضیان واردات به
استثنای کالاهای ممنوعه میرساند:
به
استناد دستور معاون محترم بازرگانی داخلی، گواهی فعالیت نمایندگی شرکتها تا پایان
سال ۱۳۹۸ تمدید گردیده است. در خصوص شرکتها و متقاضیان جدید نیز مقرر شد
فرایند بررسی خدمات پس از فروش پس از ارائه تاییدیه از دفاتر تخصصی و تاییدیه دفتر
خدمات امور بازرگانی صورت پذیرد[1].»
در همین سایت اطلاعیهای به شرح ذیل نیز درج شده است:
«بدینوسیله به اطلاع کلیه شرکتها و موسسات تجاری اقتصادی متقاضی مجوز نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران میرساند، با توجه به ابلاغیه شماره 187245/60 مورخ 1397/07/15 وزیر محترم وقت صنعت، معدن و تجارت متن در پیوست آمده است)، از تاریخ 1397/09/01 صدور و یا تمدید گواهی فعالیت نمایندگی از سوی این مرکز متوقف شده است و ثبت نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران مطابق ضوابط اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری در آن مجموعه به آدرس سایت https://sherkat.ssaa.ir انجام میگردد. لذا از آن دسته از متقاضیانی که در دوره گذشته موفق به اخذ مجوز نمایندگی نشدهاند درخواست میگردد، با معرفینامه معتبر جهت دریافت پرونده خود به گروه صدور مجوزها در مرکز اصناف و بازرگانان به آدرس (بلوار کشاورز روبروی بیمارستان پارس ساختمان شهید زمردی) مراجعه نمایند[2].»
شماره: 187245/60 تاریخ: 1397/07/15 |
جمهوری اسلامی ایران
وزارت صنعت، معدن و تجارت
جناب آقای سینکی
معاون محترم امور اقتصادی و بازرگانی
جناب آقای صالحینیا
معاون محترم امور صنایع
جناب آقای خسروتاج
معاون محترم صادراتی وزیر و رییس سازمان توسعه تجارت ایران
جناب آقای نوّابی
معاون محترم وزیر و رییس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان
موضوع: سازوکار جدید واردات کالاهای سرمایهای و مصرفی بادوام
باسلام
در اجرای مصوبه “هيأت مقررات زدایی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار”، ابلاغی طی نامه شماره ۷۶۳۲۱ مورخ 1395/04/30 وزیر محترم وقت امور اقتصادی و دارایی، مبنی بر حذف گواهی فعالیت نمایندگی شرکتهای خارجی در ایران از فهرست مجوزهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، ساز و کار جدید واردات کالاهای سرمایهای و مصرفی بادوام که واردات آنها به کشور مستلزم ثبت نمایندگی رسمی شرکت خارجی در ایران است، به شرح زیر ابلاغ میگردد:
- براساس ماده واحده “قانون اجازه ثبت شعبه یا نمایندگی شرکتهای خارجی”، مصوب 1376/08/21 و آییننامه اجرایی آن، شرکتهای خارجی که در کشور محل ثبت خود شرکت قانونی شناخته میشوند، مشروط به عمل متقابل از سوی کشور متبوع، میتوانند در زمینههایی که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تعیین میشود، در چارچوب قوانین و مقررات کشور به ثبت شعبه یا نمایندگی اقدام نمایند. لذا لازم است متقاضیان ابتدا به اداره کل ثبت شرکتها و مؤسسات غیر تجاری مراجعه و نسبت به ثبت نمایندگی اقدام کنند.
- اشخاص حقیقی یا حقوقی که نسبت به ثبت نمایندگی در اداره ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری اقدام کردهاند در صورتی که بخواهند کالاهای سرمایهای یا مصرفی بادوام مشمول ثبت نمایندگی (براساس ماده (۴) قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان) از قبیل خودرو (سبک و سنگین)، ماشینآلات صنعتی، کشاورزی، راهسازی، لوازم خانگی، مصنوعات الکتریکی و الکترونیکی، صوتی، تصویری و وسایل ارتباطی را وارد کشور نمایند، قبل از ثبت سفارش باید تعهدات لازم برای ارائه خدمات پس از فروش به مصرفکنندگان را به معاونت امور صنایع (در مورد خودرو) و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان (در مورد سایر کالاها) ارائه کنند.
- سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و معاونت امور صنایع پس از ابلاغ ضوابط و مقررات مربوط به خدمات پس از فروش و اخذ تعهد از متقاضی مبنی بر ارائه خدمات مطلوب به مصرفکنندگان، مراتب را به دفتر مقررات صادرات و واردات برای انجام ثبت سفارش ارسال مینمایند.
- دفتر مقررات صادرات و واردات پس از دریافت اطلاعات مربوط به نماینده اقدامات لازم برای ثبت سفارش کالاهای مورد نظر را بهعمل خواهد آورد.
- نماینده موظف است اطلاعات مربوط به میزان واردات کالاهای مشمول ثبت نمایندگی خود را در مقاطع سه ماهه برای اعمال نظارت بر فرآیند ارائه خدمات پس از فروش به سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و معاونت امور صنایع اعلام نماید.
- در هر مرحله از فعالیت نماینده، در صورتی که شاکی خصوصی وجود داشته باشد و یا از سوی مراجع نظارتی فوق الاشاره، عملکرد نمایندگی براساس شاخصهای نظارتی مورد عمل در ارائه خدمات پس از فروش، مطلوب ارزیابی نشود مراتب به دفتر مقررات صادرات و واردات اعلام، و دفتر مزبور موظف است بلافاصله پس از دریافت نظر مراجع فوق، از ثبت سفارش کالا برای نماینده مدنظر جلوگیری بهعمل آورد. فعالیت مجدد نماینده منوط به موافقت کمیتهای متشکل از سازمان حمایت، معاونت تخصصی و معاونت امور اقتصادی و بازرگانی خواهد بود.
- کلیه اقدامات فوق به صورت الکترونیکی و در بستر سامانههای پیشبینی شده با حداقل نیاز به مراجعه حضوری صورت میگیرد و معاونتهای مختلف مرتبط با موضوع در سطح وزارتخانه موظفند با محوریت معاونت امور اقتصادی و بازرگانی تمهیدات لازم برای عملیاتی شدن این فرآیند از 1397/09/01 را فراهم نمایند. بدیهی است از تاریخ مذکور صدور گواهی فعالیت نمایندگی در مرکز اصناف و بازرگانان متوقف و ساز و کار جدید عملیاتی خواهد شد[3].
محمد شریعتمداری
پیرو ابلاغ مورخ 1397/07/15 وزیر صنعت، معدن و تجارت، صدور گواهی فعالیت نمایندگی شرکتهای خارجی در مرکز اصناف و بازرگانی متوقف و فرایند جدید ثبت نمایندگی شرکتهای خارجی از تاریخ 1397/09/01 اجرایی میگردد:
«پیرو ابلاغ وزیر صنعت، معدن و تجارت در اجرای ساماندهی فرایند ثبت نمایندگی شرکتهای خارجی جلسهای با حضور روسا و نمایندگان ادارات ذیربط از جمله سازمان حمایت، دفتر امور خدمات بازرگانی، دفتر امور اقتصادی و سیاستهای تجاری دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه، دفتر مقررات صادرات و واردات و گمرک جمهوری اسلامی ایران و همچنین ادراه کل ثبت شرکتها و موسسات غیر تجاری در محل مرکز اصناف و بازرگانان تشکیل و پیرامون ساز وکار فرایند جدید و چگونگی فعالیت نمایندگی شرکتهای خارجی بر اساس مصوبه هیات مقررات زدایی و تسهیل صدور مجوز کسب و کار و مفاد ابلاغ وزیر صنعت، معدن و تجارت بحث و تبادل نظر شد و در نهایت مقررگردید از تاریخ 1397/09/01 ساز و کار اجرای فرایند ثبت نمایندگی در مرکز اصناف و بازرگان متوقف و بر اساس مفاد ابلاغیه مزبور کلیه واردکنندگان مواد مرتبط با کالاهای با دوام سرمایهای مشمول ثبت نمایندگی موضوع ماده ۴ قانون حمایت از مصرفکنندگان میبایستی قبل از ثبت سفارش، تعهدات لازم را به معاونت امور صنایع و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان وزارت صمت ارائه و پس از طی مراحل تایید و اخذ موافقت، مراتب از طریق سازمان توسعه تجارت پیگیری نمایند[4].»
جهت مشاهده راهنمای ثبت (شعبه یا نمایندگی) شرکتهای خارجی، در سایت اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری درقسمت نوار بالا به (ثبت تاسیس- شعبه و نمایندگی شرکتهای خارجی) رجوع کرده و یا اینجا را کلیک کنید.
[1] سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور، 1398/04/22. ر.ک:
https://iranianasnaf.ir/view/content.aspx?id=4451
[2] [2] سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور، 1397/10/04. ر.ک:
https://iranianasnaf.ir/view/content.aspx?id=4363
[3] سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور. ر.ک:
https://iranianasnaf.ir/System/Upload/docs/vazir.pdf
[4] سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور، 1398/04/22. ر.ک: